Myśleć filologicznie. Szkice dla Profesora Karola Sauerlanda

Przyzwyczajenie i potrzeba nauczyły nas wiązać publikacje teoretycznoliterackie bądź to z prezentowaniem szkół badawczych, bądź z próbą odpowiedzi na konkretne zagadnienia domagające się rozwiązań. Tym razem postanowiliśmy odejść od tego modelu, by wrócić do podstawy, jaką jest status tekstu w robocie filologicznej. Świadomie zastępujemy tu – w nawiązaniu do Tadeusza Kotarbińskiego – układnie brzmiący termin „praca” – „robotą”. Łączymy tę „robotę” z rzemiosłem filologicznym, zawężając jednocześnie znaczenie słowa „tekst”.

Uznajemy oczywiście zasadność przyjmowania szerzej zarysowanego pojęcia tekstu jako tekstu kultury. Zamierzamy jednak przede wszystkim przypomnieć o wadze samych dokumentów i o intelektualnej płodności dialogu z literaturą. (…) Postulat powrotu do tekstów nie musi czynić z literatury autonomicznego bytu ani niepodważalnego autorytetu, nie ogranicza też zakresu pytań, jakie jej zadajemy. Świadczy o tym rozpiętość tematyczna artykułów zamieszczonych w tym tomie, obejmująca pytania o zasady, analizy szczegółowe i badania historycznoliterackie. (…)

Książkę dedykujemy Profesorowi Karolowi Sauerlandowi, dziękując mu za to, że uczył nas i nadal uczy, jak uprawiać nasze rzemiosło, jak polemizować z tekstami bez ich kaleczenia, wychodzić poza nie i znów do nich wracać, po prostu – jak myśleć filologicznie.

Kamilla Najdek

Autorki i autorzy: Bożena Chołuj, Magdalena Daroch, Ewa Geller, Agnieszka Jezierska-Wiśniewska, Małgorzata Klentak-Zabłocka, Andrzej Kopacki, Iwona Kotelnicka-Grzybowska, Kamilla Najdek, Katarzyna Sadkowska, Barbara L. Surowska, Krzysztof Tkaczyk, Monika Tokarzewska, Anna Wołkowicz