Socjologia cyfrowa. O Uspołecznieniu technologii i technologiach uspołecznienia

Monografia Renaty Włoch jest przewodnikiem po wybranych klasycznych i współczesnych teoriach, badaniach i pojęciach opisujących, jak socjologia radzi sobie ze zrozumieniem wpływu technologii na społeczeństwo. Autorka pokazuje, że przez dziesięciolecia socjologowie i socjolożki zazwyczaj ignorowali technologię, traktując ją jako coś drugorzędnego wobec „prawdziwych” problemów społecznych. Stawia diagnozę, że w obliczu procesu cyfryzacji, algorytmizacji i platformizacji socjologia nie może, jeśli chce pozostać społecznie ważną dyscypliną, lekceważyć technologii. Następnie wyczerpująco opisuje współczesny stan refleksji i badań and tymi zagadnieniami. Jej książka stanowi mapę – dokładną i szczegółową – dla wszystkich, którzy chcą zrozumieć, jak technologia cyfrowa przekształca nasze społeczeństwa i jak na te przekształcenia możemy oddziaływać.

dr hab. Sławomir Mandes, prof. UW

Autorce udało się dokonać właściwie niemożliwego. Monografia ta stanowi bowiem znakomity wstęp do wędrówki po meandrach socjologii cyfrowej dla tych, którzy dopiero zaznajamiają się z tym obszarem badawczym, ale oferuje także bardzo dobry przegląd i systematyzację wiedzy dla tych, którzy w socjologii cyfrowej są już gruntownie osadzeni.

dr hab. Magdalena Szpunar, prof. UŚ

Socjologia cyfrowa – bo innej już nie będzie – jawi się jako sztuka syntezy. Epistemiczny autorytet buduje na zdolności opowiadania historii osadzonych w różnorodnych źródłach danych, które nie tylko wyjaśniają i porządkują, ale przede wszystkim interpretują i tworzą sens. Nie poprzez abstrakcyjne modelowanie, lecz dzięki umiejętności łączenia obserwacji z wartościami, aktorów ze strukturami, danych ze znaczeniami.

To nie moment odwrotu, lecz wezwanie: socjologia może – i powinna – wzmocnić swój głos w opowiadaniu o świecie poddanym radykalnej transformacji, który coraz wyraźniej potrzebuje rozumienia, a nie jedynie zarządzania.

Fragment Zakończenia

Renata Włoch, socjolożka, dr hab., prof. UW, kierowniczka Katedry Socjologii Cyfrowej na Wydziale Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz dyrektorka naukowa DELab UW. Autorka i współautorka licznych publikacji naukowych, w tym monografii The Economics of Digital Transformation (2021) i Gospodarka cyfrowa. Jak nowe technologie zmieniają świat (2020), a także ekspertyz i raportów dotyczących cyfryzacji gospodarki i społeczeństwa przygotowywanych dla biznesu i instytucji publicznych. Obecnie kieruje polską częścią prac w dwóch międzynarodowych projektach badawczych (Horyzont Europe, Erasmus+), poświęconych diagnozie i rozwojowi kompetencji cyfrowych w słabo ucyfrowionych sektorach gospodarki.